Η Τεχνητή Νοημοσύνη σήμερα βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης. Οι επενδύσεις είναι τεράστιες, οι υποσχέσεις ακόμα μεγαλύτερες, και οι ανησυχίες διαρκώς αυξάνονται.
Για να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει, αξίζει να δούμε το έργο της οικονομολόγου Carlota Pérez και τη θεωρία της για τα “Μεγάλα Κύματα” (Great Surges).
Η Θεωρία της Carlota Pérez
Στο βιβλίο της Technological Revolutions and Financial Capital (2002), η Pérez υποστηρίζει ότι κάθε μεγάλη τεχνολογική επανάσταση περνά από τέσσερις φάσεις:
- Εγκατάσταση (Installation): Τεχνολογικός ενθουσιασμός, υπερβολικές επενδύσεις, δημιουργία φούσκας.
- Κατάρρευση (Crash): Αναπόφευκτη κρίση, απώλειες κεφαλαίων, «καθάρισμα» της αγοράς.
- Ανάπτυξη (Deployment): Σταθερή και παραγωγική υιοθέτηση της τεχνολογίας.
- Ωριμότητα (Maturity): Σταθεροποίηση και προετοιμασία για το επόμενο κύμα.
Παραδείγματα: η ατμομηχανή, ο ηλεκτρισμός, οι τηλεπικοινωνίες, το διαδίκτυο (dot-com bubble).
Η θέση της AI σήμερα
Η AI βρίσκεται στο στάδιο της Εγκατάστασης:
- Κεφάλαια δισεκατομμυρίων ρέουν σε startups και ερευνητικά projects.
- Η δημόσια συζήτηση παρουσιάζει την AI ως «το μέλλον όλων».
- Ταυτόχρονα, υπάρχει κίνδυνος υπερβολής — και φούσκας.
Σύμφωνα με τη θεωρία της Pérez, πριν φτάσουμε στην «χρυσή εποχή» της AI, είναι πιθανό να δούμε μια περίοδο κρίσης ή κατάρρευσης.
Η Δήλωση του Sam Altman
Ο Sam Altman, CEO της OpenAI, το παραδέχτηκε με απόλυτη ειλικρίνεια:
«Κάποιοι επενδυτές θα χάσουν τα χρήματά τους στην κούρσα της AI.»
Αυτή η φράση συνδέεται απόλυτα με τον κύκλο που περιγράφει η Pérez:
- Στη φάση της εγκατάστασης, όλοι επενδύουν.
- Στην κρίση, πολλοί χάνουν.
- Όμως από τις «στάχτες» παραμένουν οι ισχυροί παίκτες και οι πραγματικά βιώσιμες τεχνολογίες.
Όπως η dot-com φούσκα γέννησε τον ώριμο κόσμο του διαδικτύου (Google, Amazon, eBay), έτσι και η κρίση της AI μπορεί να είναι το αναγκαίο βήμα πριν την πραγματική χρυσή εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης.
⚠️ Τι να περιμένουμε
- Βραχυπρόθεσμα: Υπερπροσδοκίες, αποτυχίες startups, απώλειες κεφαλαίων.
- Μεσοπρόθεσμα: Συγκέντρωση ισχύος στους μεγάλους παίκτες, θεσμική ρύθμιση, πιο ώριμες χρήσεις.
- Μακροπρόθεσμα: Σταθερή ενσωμάτωση της AI σε όλους τους τομείς της κοινωνίας και της οικονομίας.
Συμπέρασμα
Η Carlota Pérez μάς δίνει τον θεωρητικό χάρτη.
Ο Sam Altman επιβεβαιώνει με τα λόγια του ότι βρισκόμαστε ακριβώς μέσα στον κύκλο.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να περάσει πρώτα από μια «σκοτεινή κοιλάδα» απωλειών και κρίσεων, αλλά αυτή είναι η φυσική πορεία πριν την ευρεία ανάπτυξη και την πραγματική χρυσή εποχή της AI.
